فضای مجازی تهدید یا فرصت

امروزه فضای سایبری روز به روز در حال گسترش و پیشرفت است و این پیشرفت به گونه ای بوده که می توان ردپای آن را در زندگی روزمره افراد عادی جامعه، در مدیریت کلان دولت ها، در برنامه ریزی های مهم و استراتژیک و یا حتی در بازی کودکان مشاهده کرد.

معمولا زمانی که صحبت از اینترنت، فضای سایبری و مجازی می شود، ذهن خیلی از مردم به سمت سایت و صفحات وب معطوف می شود و این در حالی است که این فضا تنها به صفحات سایت ها ختم نمی شود و در بسیاری از ابعاد حضور دارد، برخی از مهمترین این ابعاد عبارتند از: وب سایت ها، وبلاگ ها، اتاق های گفتگو (چت روم ها)، شبکه های اجتماعی مجازی، بانک های اطلاعاتی دیجیتال، بازی های آنلاین و آموزشگاه های الکترونیک.

فضای مجازی در هر تعبیری و با هر تعریفی، قلمرویی وسیع، بدیع و بکر است که برای ساکنان خود امکانات، آزادی ها، فرصت ها، دلهره ها، آسیب ها و محدودیت های نوینی را به همراه دارد و به تعبیری فضای مجازی، همانند هر مقوله ی دیگری که در عالمِ واقع وجود دارد، باید از منظر تهدید و فرصت، توأماً دیده شود. فضای مجازی، سکه ای است که باید دو روی آن را با هم دید. رویی که ناظر به فرصت ها و نقاط قوت آن بوده و روی دیگر که ناظر به تهدیدهای این فضا می باشد. باید دانست که شناخت صحیح فضای مجازی و به تبع آن، استفاده ی صحیح و در عین حال حداکثری از این پدیده ی دنیای مدرن، مستلزم شناخت و سپس لحاظ کردن هر دو روی سکه است.

فضای مجازی یا اینترنت پدیده ای نو به شمار می آید و این دستاورد فن آوری جدید توانسته است تحول عظیمی را در زندگی بشر امروزی ایجاد کند تا آنجا که تمام زوایای زندگی اعم از آموزش، پژوهش، فرهنگ، اقتصاد، تجارت، ارتباطات و… را تحت تأثیر خود قرار داده است و در عصر کنونی ناگزیر از این ابزار هستیم. البته خود این ابزار، یک فرصت طلایی است که اگر به درستی از آن استفاده شود می توان به کمک آن در اقصی نقاط جهان حضور یافت و با کمترین هزینه بیشترین دستاورد را در جهت رشد مادی و معنوی انسان داشت و بیگانگی و ناآشنایی با آن، چه بسا جامعه و فرد را دچار کندی و سستی و عقب ماندگی کند.

اما باید دقت کرد که این دستاورد عظیم می تواند به جای فرصت، تهدید باشد و ممکن است به جای استفاده صحیح، زمینه ای برای تخریب و فساد گردد. پس همان گونه که این فن آوری فرصتی جدی و استثنائی است، می تواند تهدیدی جدی و خطرناک باشد.

اینترنت توانسته است حریم خصوصی فرد و خانواده را به خطر اندازد و فضای مجازی، دسترسی به آن را آسان کرده است. این امر، آثار تخریبی فردی و اجتماعی فراوانی را به همراه داشته، حرمت ها شکسته، از حریم خانواده پرده برداشته و دوستی های ناروا و فساد و منکرات را به دنبال آورده است. آیا این یک تهدید جدی نیست؟ آیا بدین ترتیب، اخلاق و فرهنگ جامعه مخدوش نشده است؟

باید توجه داشت که مصادیق حریم ناآشکار افراد که در دین مبین اسلام شناخته و محترم شمرده شده است تماماً در فضای مجازی نیز حریم خصوصی است و هر گونه ره گیری، نگاه، شنود و… که امنیت روانی و آبروی فرد با خانواده را تهدید کند، حرام قطعی است و آلوده شدن به ورود در این عرصه (خصوصاً با توجه به سهل الوصول بودن آن) می تواند جامعه را به فساد و تباهی بکشاند.

از این رو ما وظیفه داریم بر خود نظارت کنیم و گمان نکنیم که سرکشیدن به حریم دیگران از طریق فیلم و عکس و ماهواره و اینترنت، تجاوز نیست بلکه هر گونه حرمت شکنی و دست درازی به محیط امن دیگران اگر چه در فضای مجازی باشد، حرام و گناهی نابخشودنی است.

در این مجال، تذکر دو مطلب ضروری است:

–گاه مشاهده می شود که افراد با شخصیت و متدین که به مسائل شرعی و حرام و حلال پایبند هستند، بر اساس نیاز و ضرورتِ کاری خود در استفاده زیاد از اینترنت، دیدن بعضی از تصاویر غیر مجاز به سبب تکرار برای آنان عادی و معمول شده است و با غفلت مرتکب حرام می شوند، در حالی که این گونه افراد باید بیشتر از خود مراقبت کنند و بیشتر مواظب دسیسه های شیطانی باشند.

باید دانست که انسان به مرور زمان آلوده و در مواجهه با گناه بی تفاوت می شود و قدم به قدم زشتی و پلیدی گناه در ذهن انسان کم رنگ می گردد و او را تا سقوط کامل پیش می برد.

–دنیای امروز را دنیای شیشه ای نامیده اند؛ یعنی هر کس و هر جا که باشی، تو را می بینند.

دستگاه های اطلاع رسانی آنچنان پیشرفت کرده است که گویا انسان حریم امنی ندارد. رایانه، اینترنت، دوربین های مخفی و آشکار، موبایل، دستگاه شنود و… ابزارهایی از این قبیل اند که دانسته یا ندانسته اطراف ما را احاطه کرده اند. از این رو همگان باید به شدت از خود پاسداری و مواظبت کنند زیرا لزوم حفظ امنیت روان، آبرو و ملاک های شخصیتی انسان کمتر از حفظ سلامت جسم او نیست.

محافل خصوصی شما در معرض خطر هستند! ممکن است فرزند شما در اتاق خود تنها باشد ولی در واقع تنها نیست. ممکن است دوربین و موبایل و رایانه شما در اختیار دیگری قرار گیرد. ممکن است تلفن همراه یا رایانه شما به علت خرابی به تعمیرگاه فرستاده شود و تصاویر خانوادگی شما در حافظه دستگاه باشد. ممکن است در مراسم عروسی با موبایل و یا… از شما تصویربرداری شود. ممکن است به اشتباه و یا از روی عمد، تصاویری از شما از طریق بلوتوث مورد دستبرد واقع شود و سرانجام در اختیار افراد فرصت طلب مزدور و بی عفت قرار گیرد و آنچه نباید رخ دهد.

پس ضروری است که از جسم و جان و روان و آبرو و ناموس و فرزندان و خانواده خود بیشتر مواظبت کنیم.

گردآورنده: معین رمضانی – کارشناس فقه و مبانی حقوق اسلامی

امتیاز بدهید :

اولین برف سال ۱۳۹۵ ارتفاعات تورارکوه روستای جلیسه را سفیدپوش کرد.

حسین یکتا گفت: اولین برف سال 1395  ارتفاعات تورارکوه روستای جلیسه را سفیدپوش کرد.

حسین یکتا در گفتگو با خبرنگار درسیاهکل اظهار داشت: اولین برف سال ۱۳۹۵ ارتفاعات تورارکوه روستای جلیسه را سفیدپوش کرد.

وی با بیان اینکه بارش برف در نقاط دیگر دیلمان گزارش نشده است، گفت: بارش این برف تنها چندساعت ادامه داشت و هم اکنون وضعیت جوی دیلمان آرام است.

بخشدار دیلمان و پیرکوه خاطرنشان کرد: از یک ماه قبل سوخت مایع در روستاهای دیلمان توزیع شد و گروه های امدادی آمادگی لازم برای بارش برف را دارند.

منبع: پایگاه تحلیلی سیاهکل

برای کـودکان خـودالگوی مناسبی باشیم

دوران کودکی دوران بسیارحساس و مهمی است چون در این زمان شخصیت کودک شکل می‌گیرد واخلاق و رفتار و عادات و حتی افکار او پایه گذاری می‌شودپس اهمیت تعلیم و تربیت در این دوره بسیارحیاتی است و نباید آن را ناچیز و کم اهمیت شمرد و این وظیفه مهم برعهده پدرومادراست که این انسان کوچک را برای خود و آینده‌‌اش پرورش دهند.حال این سئوال مطرح است که والدین چه قدر با شیوه‌های تربیت کودک آشنایی دارند؟

 اغلب والدین سعی می‌کنند بهترین روش را برای تربیت فرزندان خود انتخاب کنند تا آنها در آینده ازجایگاه و منزلت اجتماعی مناسبی برخوردارشوند.کارشناسان امرتعلیم وتربیت تاثیر محبت والدین در کودک را بیشتر از امکانات رفاهیو نیز اقتصادی می‌دانند و معتقدندکودک لباس‌ها و اسباب‌بازی‌های گرانقیمت و رنگارنگ را بدون مهر و محبت پدر و مادرش نمی‌خواهد او جویای محبت واقعی است یعنی محبتی که آثارش در رفتار و گفتار والدین آشکار و ملموس باشد.برای مثال، یک لباس معمولی اگر با بیان جملات ساده و زیبایی مثل «چقدر این لباس به تو می‌آید»یا«با این لباس چقدر زیبا  شده‌ای» و... همراه باشد در نظر کودک همین لباس معمولی به لباس رویاهایش تبدیل می‌شود یا خرید اسباب بازی‌های گران قیمت، کودک را به اندازه بازی با پدر و مادر خوشحال نمی‌کندچون بازی با پدر و مادر حتی بدون هیچ گونه اسباب بازی ای بهترین و قشنگ‌ترین لحظات را برایش رقم می‌زند.به این ترتیب، کودک از نوازش‌ها، بوسه‌ها، در آغوش گرفتن‌ها، تبسم‌ها و حتی از آهنگ محبت‌آمیز سخنان پدر و مادرش احساس محبت می‌کند.یکی دیگر از مهم‌ترین عواملی که در تربیت کودک موثر است، تربیت غیر کلامی ‌است.تربیت غیرکلامی ‌بیشتر از تربیت کلامی‌ اثر می‌گذارد؛ زیرا بچه‌ها دوست ندارند مدام مورد نصیحت قرار بگیرند، آنها در مقابل نصیحت‌های ما ، یا دوباره آن کار را تکرار می‌کنند یا شروع به جرو بحث می‌کنند.اما متاسفانه بعضی از والدین تربیت کودک را به پند واندرز و امر و نهی می‌دانند و فکر می‌کنند ‌ فقط زمانی که با فرزندشان مشغول صحبت و امر ونهی هستند به تربیت او اشتغال دارند. درحالی که کودکان یک مقلد کامل هستند وآنچه را می‌بینند بهتر یاد می‌گیرند؛ یعنی آنها به رفتار والدینشان می‌نگرند و به گفتار و پند واندرز چندان توجهی ندارند. مثلا، اگر پدر و مادر اهل مطالعه باشند بچه‌ها نیز به کتاب خواندن علاقمند می‌شوند.پس بر ما والدین لازم است،در رفتار و گفتارمان دقت نظر بیشتری داشته، ایرادات رفتاری خود را برطرف و به حداقل برسانیم.زیرا کودکان نیازمند الگوهایی قابل قبول و مطمئن هستند و کلام ما زمانی در فرزندانمان اثرگذار است که خودمان نمونه‌ای عینی برای آنها باشیم.مثلا اگر ما پدر و مادری بداخلاق و پرتوقع باشیم، نمی‌توانیم با پند واندرز فرزند خوب تربیت کنیم چون تقلید والگوبرداری از والدین یکی از عوامل مهم است که سبب یادگیری در کودکان می شود و بطور طبیعی پسر از پدر و دختر از مادرتقلید و الگوبرداری می کندامّا همیشه این چنین نیست.پس طبیعی است که خانواده نقش اساسی در شکل گیری شخصیت و رفتار کودک دارد.محیط گرم و دوستانه خانواده که در آن پدر و مادر و اعضای دیگر خانواده، دارای روابط خوب و صمیمانه هستند.معمولا کودکانی سالم، با شخصیتی مثبت و فعال بار می آیند که بازتاب عشق و علاقه خانوادگی می باشد و برعکس در خانواده های از هم پاشیده و زندگی در محیط  های آلوده و منحرف  وعدم توجه والدین به تعلیم و تربیت صحیح فرزندانشان، زمینه انحرافات اجتماعی را در کودک پایه گذاری می نماید که این امر در نوجوانی به شدت ظاهرمی گردد. بنابراین اگر پدر و مادر نتوانند در طول دوران کودکی و نیز مراحل رشد الگوی صحیح تربیت ، توقع و نیز صرفه‌جویی را به فرزندانشان بیاموزند ، بدون شک آنها در نوجوانی وجوانی بر والدین خود حکومت خواهند کرد و به‌طور طبیعی چون هنوز به درجه رشد و تکامل نرسیده‌اند، نمی‌توانند از عقلشان کمک بگیرند، در نتیجه دچار مشکل و دردسر می‌شوند و والدین را نیز درگیر می‌کنند.پس توصیه می شود به خاطر اینکه دوران کودکی بسیار مهم و حساس است هر مرد و زنی قبل از پدر و مادر شدن باید روش تعلیم و تربیت کودک را بدرستی بیاموزند، زیرا کودکان براساس روشی که در سه سال اولیه زندگی شان اعمال می‌شود، تربیت می‌شوند و آموزش می‌بینند و سبک و قالب رفتاری خاصی پیدا می‌کنند. این سبک رفتاری، نقش بسیار مهمی‌در نوع ارتباطات آنها در طول زندگی‌شان دارد که موجب می‌شود کودکانی با شخصیت های متفاوت شکل بگیرند.

تهیه و تنظیم : باقر رجبی ویسرودی - کارشناس ارشد پژوهش علوم اجتماعی